(NLĐO) - Cuộc họp giữa lãnh đạo 11 nước tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) bất ngờ bị hoãn vào giờ chót sau khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau gặp người đồng cấp Nhật Bản Shinzo Abe bên lề APEC 2017.
Người phát ngôn của Thủ tướng Trudeau cho biết lý do là hiện chưa có sự đồng thuận giữa 11 nước thành viên TPP.
"Chúng tôi đã đạt tiến triển nhưng không vội hoàn tất đàm phán. Một số quốc gia vẫn còn một số vấn đề chưa tìm được tiếng nói chung, trong đó có Canada" - người phát ngôn này giải thích.
Các lãnh đạo 11 nước tham gia TPP dự định gặp nhau bên lề Hội nghị Cấp cao APEC hôm nay, 10-11, tại Đà Nẵng để thống nhất những chi tiết cuối cùng của hiệp định nhưng kế hoạch bị hủy phút chót.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đến Đà Nẵng ngày 10-11. Ảnh: Reuters
Tại cuộc họp báo tối 10-11, ở Trung tâm Báo chí Quốc tế tại Đà Nẵng, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nhật Bản Norio Maruyama xác nhận rằng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và người đồng cấp Canada Justin Trudeau đã nói về TPP trong cuộc gặp song phương cùng ngày. Chi tiết về vấn đề TPP sẽ được làm rõ trong cuộc họp báo dự kiến sẽ diễn ra trong ngày 11-11 do phía Nhật tổ chức.
Cuộc gặp giữa hai Thủ tướng Trudeau và Abe diễn ra trong 50 phút, lâu hơn gấp đôi so với dự định. Bộ trưởng Ngoại giao Chrystia Freeland và Bộ trưởng Thương mại Quốc tế François-Philippe Champagne của Canada cũng có mặt trong phòng họp với hai nhà lãnh đạo, qua đó cho thấy giữa 2 nước vẫn còn một số bất đồng.
Trước thềm cuộc gặp, ông Trudeau công khai cho biết Canada sẽ không vội vã trong việc ký kết bất kỳ thỏa thuận nào, cũng như sẽ không nhượng bộ sức ép từ những nước khác.
Cũng có mặt tại Đà Nẵng để dự Hội nghị Cấp cao APEC, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern thông báo ông Trudeau cùng bộ trưởng thương mại của mình không có mặt tại cuộc họp cuối cùng giữa 11 thành viên còn lại của TPP và sự kiện này đã bị hoãn.
Tuy nhiên, bà Ardem không rõ Canada không đồng ý về những nội dung gì của TPP trong quá trình đàm phán.
Ông David Parker - Bộ trưởng Phát triển Kinh tế, Môi trường, Thương mại và Phát triển xuất khẩu New Zealand - cho biết các nước tỏ ra ngạc nhiên trước động thái của Canada, nhất là sau khi các bên đã đạt được "sự đồng thuận về mặt nguyên tắc" sau cuộc họp đêm 9-11.
Theo CBC News, khúc mắc chính của Canada là 2 vấn đề: quyền sở hữu trí tuệ và miễn trừ văn hóa. Hôm 9-11, ông Trudeau cho biết Canada phải duy trì quyền quản lý và hỗ trợ tài chính các ngành công nghiệp văn hóa của đất nước, cũng như phải được phép bảo vệ nền văn hóa của mình trước toàn cầu hóa và sự đồng hóa về văn hóa.
Bộ Công thương lên tiếng
Trao đổi với báo Người Lao Động, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết chuẩn bị có cuộc họp không chính thức của các Bộ trưởng TPP bên lề Tuần lễ cấp cao APEC 2017 tại Đà Nẵng chiều 10-11.
Nguồn tin khác xác nhận lễ ký TPP-11 đã không diễn ra như lịch dự kiến do các bên chưa thống nhất được quan điểm cuối cùng. Riêng Canada đã không tới dự cuộc họp của các Bộ trưởng TPP theo kế hoạch ban đầu.
Nguồn tin này cũng cho biết trong cuộc họp không chính thức các Bộ trưởng TPP đang diễn ra, các nước sẽ nghe Canada giải thích về việc chưa tham gia vào TPP-11.
Trong khi đó, lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho rằng thông tin Canada "rút khỏi TPP" như một số cơ quan truyền thông đăng tải là "thông tin chưa chính thức".
"Dự kiến, có thể tối nay (10-11) có thông tin chính thức. Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh vốn dự định tổ chức họp báo vào 15 giờ 30 phút chiều 10-11 nếu thoả thuận đạt được, nhưng chưa đạt được thoả thuận nên cuộc họp báo đã hoãn" – lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên chia sẻ.