Mới đây, Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA) đã có công văn số 21/2020/CV-HoREA gửi Bộ Xây dựng và UBND TP HCM tán thành việc Bộ Xây dựng cho phép xây dựng các "căn hộ nhỏ" có diện tích tối thiểu là 25m2 và quy định tỷ lệ căn hộ nhỏ dưới 45m2 không vượt quá 25% tổng số căn hộ của dự án.
Việc tán thành thông tư số 21/2019/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành về "Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư" (QCVN 04:2019/BXD) của HoREA xuất phát từ đánh giá tình hình thực tiễn tại TP HCM hiện nay.
Cụ thể, theo HoREA thì "căn hộ nhỏ" đáp ứng nhu cầu thực của một bộ phận cư dân TP HCM. Bởi lẽ, dân số hiện tại của TP HCM nếu tính cả người tạm trú ngắn hạn và khách vãng lai lên đến gần 13 triệu người. Trong đó, diện tích nhà ở bình quân đầu người của TP chỉ đạt 19,4m2/người, thấp hơn mức bình quân của cả nước (23,2m2/người). Và trong số này có đến 32,8% hộ gia đình, tương đương 839.323 hộ đang sống trong các ngôi nhà/căn hộ thuê/mượn/ở nhờ, chưa có nhà ở riêng.
Bên cạnh đó, HoREA cũng đánh giá nhu cầu nhà ở, nhất là "căn hộ nhỏ" của cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang, người có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp đô thị, công nhân lao động và người nhập cư, kể cả chuyên gia nước ngoài tại TP HCM là rất lớn.
Cũng theo HoREA, việc cho phép xây dựng các "căn hộ nhỏ" trong các chung cư thương mại giúp các "căn hộ nhỏ" này được hưởng lợi thế. Cụ thể đó là các "căn hộ nhỏ" của bất kỳ phân khúc nhà ở cao cấp, trung cấp hoặc bình dân đều có "giá bán nhỏ nhất" so với căn hộ khác trong dự án đó, tạo điều kiện cho các khách hàng có khả năng tài chính hạn chế nhất trong phân khúc thị trường này có thể tạo lập nhà ở theo kỳ vọng.
Theo HoREA dự án có "căn hộ nhỏ" nên được xây dựng ở vùng ven, ngoại thành.
Ngoài ra, người sử dụng "căn hộ nhỏ" trong dự án nhà ở, tuy ở chật nhưng được thụ hưởng không gian sống và các tiện ích, dịch vụ của dự án như người ở căn hộ lớn hơn trong dự án.
Ngoài ra, HoREA cũng rất đồng tình với một số ý kiến quan ngại của công luận về việc cho phép xây dựng "căn hộ nhỏ" có thể kéo theo tác động làm quá tải hệ thống hạ tầng đô thị và xảy ra tình trạng "ổ chuột" trên cao khi không được quản lý, kiểm soát chặt chẽ.
Tuy nhiên, theo HoREA thì Bộ Xây dựng đã lường trước các hệ quả này, nên đã quy định "căn hộ nhỏ" trong dự án chung cư nhà ở thương mại có diện tích tối thiểu là 25m2 (tương tự như quy định diện tích tối thiểu của căn hộ nhà ở xã hội 25m2) và quy định tỷ lệ căn hộ nhỏ dưới 45m2 không vượt quá 25% tổng số căn hộ của dự án. Bên cạnh đó, dự án nhà ở thương mại phải tuân thủ tất cả các quy định pháp luật về quy hoạch, thiết kế, chất lượng xây dựng, an toàn phòng cháy chữa cháy, cảnh quan, môi trường và các tiện ích, dịch vụ.
Nhằm hạn chế tác động có thể làm quá tải hệ thống hạ tầng đô thị và không để xảy ra tình trạng "ổ chuột" trên cao khi cho phép xây dựng "căn hộ nhỏ", HoREA cũng đề nghị Bộ Xây dựng và lãnh đạo các địa phương coi trọng một số nhân tố giữ vai trò quyết định như quy hoạch, thiết kế nhà chung và căn hộ nhỏ, ý thức của người sử dụng chung cư...
Trong số các nhân tố đó thì quy hoạch chính là nhân tố nền tảng để đảm bảo phát triển khu đô thị, khu dân cư, khu nhà ở theo hướng bền vững. Ngoài việc quy hoạch về hạ tầng đô thị, kết nối giao thông thì quy hoạch hệ số sử dụng đất, mật độ xây dựng, tầng cao cũng rất quan trọng.
Bên cạnh đó, quan trọng nhất chính là chỉ tiêu dân số của dự án. Nếu kiểm soát, quản lý tốt các nhân tố này sẽ hạn chế được các tác động tiêu cực lên hệ thống hạ tầng và nguy cơ "ổ chuột" trên cao.
Đối với TP HCM, HoREA cũng kiến nghị nên chấp thuận đầu tư xây dựng các dự án nhà ở chung cư cao tầng, có "căn hộ nhỏ" diện tích tối thiểu 25m2, trong đó, tổng số các "căn hộ nhỏ" dưới 45m2 không được vượt quá 25% tại các quận vùng ven, các huyện ngoại thành, nhất là xung quanh các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, các cụm công nghiệp, Đại học quốc gia TP HCM… để giảm tải cho khu vực trung tâm thành phố.