Ngày 21/2/2019, UBND TP HCM đã có tờ trình gửi HĐND thành phố ban hành quy định về hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 tại đô thị này. Theo đó, lãnh đạo thành phố vẫn giữ nguyên quan điểm thống nhất với đề xuất của Liên Sở Tài chính - Tài nguyên Môi trường là tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 lên 0,4 lần so với năm 2018.
Trên thực tế, hệ số điều chỉnh giá đất khu vực năm 2017 áp dụng là 2 lần bảng giá đất UBND TP HCM quy định và công bố; năm 2018 là 2,1 (tăng 5% so với năm 2017). Tuy nhiên, đến năm 2019 được đề xuất cộng thêm 0,4 lần nên thành 2,5 lần, tương đương tỷ lệ tăng 19-30% so với năm 2018.
Trước diễn biến này, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) có văn bản kiến nghị gửi HĐND, UBND và thường trực Thành ủy thành phố với khuyến nghị cần thận trọng trong việc đưa ra quyết định hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019.
Quan điểm của hiệp hội là, TP HCM nên tiếp tục áp dụng mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 cũng tương đương cách tính mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2018, tức là chỉ tăng trong ngưỡng giới hạn 5%-8,33%. Tạm thời không áp dụng mức đề xuất tăng 19 - 30% vì hệ số điều chỉnh của Sở Tài chính là quá cao và chưa hợp lý.
Thị trường bất động sản TP HCM. Ảnh: Lucas Nguyễn
Việc xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất hiện nay dẫn đến hộ gia đình, cá nhân tại các quận ven và các huyện ngoại thành phải chịu tỷ lệ tăng hệ số điều chỉnh giá đất cao hơn các quận nội thành, tác động trực tiếp đến số đông người có thu nhập trung bình và người có thu nhập thấp đô thị cư trú xa trung tâm.HoREA nhận định, hệ số điều chỉnh giá đất cùng với bảng giá đất (điều chỉnh 5 năm một lần) đều sẽ có tác động không nhỏ đến giá cả của thị trường bất động sản. Hệ số điều chỉnh này có tác động sâu rộng đến các hộ gia đình, cá nhân khi thực hiện thủ tục hợp pháp hóa quyền sử dụng đất ở ngoài hạn mức và cả doanh nghiệp, dự án bất động sản quy mô nhỏ, có mức thu tiền sử dụng đất dưới 30 tỷ đồng.
Bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất tác động trực tiếp đến nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất của đông đảo hộ gia đình và cá nhân, mà đa số là sử dụng nhà để ở, không có kinh doanh nên dẫn đến nhiều hộ gia đình đã phải xin được nợ tiền sử dụng đất.
Hiệp hội cho rằng tăng hệ số điều chỉnh giá đất TP HCM lên quá cao là vấn đề nhạy cảm, cần được xem xét thấu đáo nhằm đảm bảo ổn định an sinh xã hội về nhà ở. Bởi lẽ quyết định vội vàng có thể dẫn đến tình trạng nợ tiền sử dụng đất gia tăng trong thời gian tới. Bên cạnh đó, tổng số nợ ngân sách Nhà nước về đất năm 2018 tăng 38,2% (mức rất cao) so với tổng số nợ năm 2017 cũng là hiện tượng cần được nghiên cứu, giải mã để có chính sách phù hợp.