Có nhiều năm xây dựng và phát triển nhà chung cư tại TP HCM, ông Nguyễn Văn Đực lo bong bóng bất động sản có thể nổ bất cứ lúc nào trong năm 2019 nếu như bị châm ngòi bởi các thông tin thanh tra, rà soát, dừng chuyển mục đích sử dụng đất.
Điển hình theo ông là nguồn gốc đất triển khai dự án liên quan đến đất công đang trở thành nỗi ám ảnh và hoang mang cho người mua nhà. Những quyết định của cơ quan quản lý về các dự án có nguồn gốc đất công phải đấu giá lại, tính lại giá đất... sẽ ảnh hưởng lớn đến thị trường.
Các chủ đầu tư cho rằng yếu tố tác động tiêu cực đến bất động sản còn nằm ở trình tự lập thủ tục pháp lý dự án. Doanh nghiệp gặp khó vì quá nhiều quy định chồng chéo, hồ sơ bị ứ đọng, khi có vướng mắc thì các kiến nghị không được giải quyết kịp thời. Thậm chí có trường hợp đất doanh nghiệp đấu giá hợp pháp nhưng vẫn không được bảo vệ quyền lợi khi có đối tượng xâm nhập, xây dựng trái phép.
Tổng giám đốc Công ty cổ phần địa ốc Phú Long, Phùng Chu Cường trần tình, 15 năm trước, doanh nghiệp trúng đấu giá 14 khu đất có diện tích 44,49 ha tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè. Công ty đã thanh toán đủ toàn bộ tiền trúng đấu giá theo đúng quy định và đã được UBND TP HCM cấp giấy chủ quyền. Những năm qua, doanh nghiệp đã hình thành cụm đô thị mới trên trục đường Nguyễn Hữu Thọ, góp phần thay đổi diện mạo đô thị cho thành phố.
Thế nhưng nghịch lý đang diễn ra là, tại phân khu số 15 của dự án vẫn tồn tại một căn nhà và đất của một số hộ dân, không chịu di dời. Các hộ này xây dựng, mở rộng nhà trái phép, chăn nuôi gia súc, gia cầm, cản trở việc xây dựng dự án, xông vào công trường, đập phá tài sản và tháo dỡ hàng rào của công ty. Điều khiến doanh nghiệp bức xúc là, cơ quan quản lý có phản ứng chậm trong xử lý vụ việc.
Một khu đất từng bị UBND TP HCM quyết định tạm dừng chuyển mục đích để rà soát pháp lý chặt chẽ hơn. Ảnh: Hữu Khoa
Mặt khác, ông Thắng giải thích rằng sau khi UBND TP HCM chỉ đạo về vụ việc của Công ty Phú Long, Sở đã đề nghị huyện Nhà Bè nhanh chóng làm rõ, phối hợp với sở để xử lý dứt điểm các thủ tục tiếp theo, để giao đất cho chủ đầu tư thực hiện. "Sự việc chậm là vì huyện Nhà Bè chưa có báo cáo chính thức", lãnh đạo Sở Tài nguyên Môi trường thừa nhận trước cuộc họp. Ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường TP HCM một mặt khẳng định doanh nghiệp trúng đấu giá, bị tái chiếm lại là phải xử lý dứt điểm, vì nguyên tắc phải bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân và doanh nghiệp, ai sai phải xử lý người đó.
Phó chủ tịch UBND TP HCM Trần Vĩnh Tuyến đánh giá bất động sản là một thị trường rất phức tạp. Thời gian tới thành phố tính đến việc phải nhận diện lại những doanh nghiệp hoạt động không lành mạnh. Một số doanh nghiệp đã bán cho người dân nhưng thế chấp ngân hàng đã gây nên những xáo động rất lớn. Dự án nào cũng quảng cáo chất lượng cao nhưng thực chất không đúng.
Ông Tuyến cho hay thành phố đã giao cho Sở Tài nguyên Môi trường, Sở Quy hoạch Kiến trúc, Sở Xây dựng công khai minh bạch pháp lý các dự án bằng áp thông tin điện tử để người dân có thể tìm hiểu rõ ràng.
Phó chủ tịch thành phố cũng đề cập đến vấn đề "nhạy cảm" gây ồn ào thị trường vừa qua là việc rà soát lại hồ sơ pháp lý dự án của các dự án bất động sản. Quyết định rà soát pháp lý thông qua các cơ quan chuyên môn như thanh tra, kiểm tra, cơ quan điều tra, các bộ ngành là việc làm hết sức bình thường.
Theo ông, các doanh nghiệp triển khai chưa chặt chẽ nhưng khi triển khai rà soát, thì bức xúc làm văn bản gửi bộ ngành, làm cho tình hình phức tạp thêm; rồi các cơ quan truyền thông đưa tin chưa chính xác đã làm vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh trật tự.
"Chúng tôi mong doanh nghiệp bình tĩnh", ông Tuyến nói, đồng thời nhấn mạnh quan điểm của thành phố là bảo vệ tuyệt đối quyền lợi của người dân, những dự án nào Nhà nước đã cho phép rồi thì quyền lợi hợp pháp đó sẽ được bảo vệ. Những doanh nghiệp nào được sự đồng ý của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thì sẽ được bảo vệ hợp pháp.
Những sai sót về pháp lý, nếu thuộc về Nhà nước sẽ xử lý cán bộ, không làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Với những trường hợp làm thất thoát đất công, ngân sách nhà nước mà có sự tiếp tay doanh nghiệp thì cơ quan điều tra sẽ vào làm việc, chứ không còn phạm trù hành chính. Do đó, các bên tham gia vào thị trường bất động sản phải chấp nhận làm việc chặt chẽ pháp lý, khi liên quan đất công thì tìm hiểu rõ nguồn gốc, được cơ quan thẩm quyền phê duyệt.
Đối với 7 dự án tại Phú Nhuận do Công ty cổ phần địa ốc Novaland làm chủ đầu tư, ông Tuyến cho biết thêm, sau khi có ý kiến của Kiểm toán, Bộ Tài chính, UBND TP HCM đã giao cho giám đốc Sở Xây dựng là tổ trưởng tổ các chuyên gia bao gồm đầy đủ các sở ngành của thành phố để rà lại hồ sơ pháp lý.
Mới đây, Sở Xây dựng báo cáo, chỉ một vài thủ tục nhỏ cần bổ sung, không ảnh hưởng gì đến việc triển khai tiếp tục. Do đó, thành phố có văn bản chỉ đạo Sở Tài nguyên Môi trường cho phép việc cấp giấy chủ quyền cũng như giao dịch bình thường, không để bất cứ sự lợi dụng việc này để làm điều không tốt, ảnh hưởng đến người dân.