Ảnh minh họa
Quá nhiều thách thức đẩy nhà đầu tư và doanh nghiệp bất động sản vào thế khó khi dòng vốn từ ngân hàng co hẹp, lãi suất tăng cao. Sau khoảng thời gian dài chịu tác động từ nhiều trở ngại, cộng với thanh khoản gần như "đóng băng", nhiều doanh nghiệp bất động sản và nhà đầu tư buộc phải cắt lỗ.
Trên thị trường đã xuất hiện doanh nghiệp địa ốc tung ra chiết khấu tới 40-50% giá sản phẩm. Ngay cả với những nhà đầu tư, để gồng lỗ lãi ngân hàng, họ cũng phải mạnh tay cắt lỗ hàng "ngộp". Tình trạng giảm giá 10-20% đã xuất hiện ở nhiều khu vực.
Tuy nhiên theo giới chuyên gia, giá bất động sản sẽ còn tiếp tục giảm. GS Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhận định dù mức giá đã được doanh nghiệp chiết khấu tới 50% nhưng người dân phải chưa đủ sức mua. Theo ông Võ, giá bất động sản sẽ còn hạ. Trong vòng 1-2 năm tới, giá đất cũng sẽ hạ. Thế nên, người mua bình tĩnh, không nên sốt ruột trước mức giá giảm như hiện tại bởi thời gian tới, giá bất động sản hạ là cơ hội cho người mua.
Ông Huỳnh Tuấn Kiệt, Giám đốc thị trường nhà ở CBRE Việt Nam, cũng đưa ra dự báo, xu hướng giảm giá, chiết khấu của các nhà đầu tư trong giai đoạn thị trường khát vốn được dự báo sẽ tiếp tục tăng vào cuối năm. Còn thanh khoản năm 2023 vẫn sẽ khó khăn khi chính sách tiền tệ, lạm phát và diễn biến kinh tế thế giới phức tạp.
Chung quan điểm dự báo, giá bất động sản sẽ còn tiếp tục hạ, TS Đinh Thế Hiển, chuyên gia kinh tế cho rằng, hiện tại, thị trường "đóng băng", thiếu vắng người mua vì đa số mua ở dạng lướt sóng giờ không còn tiền mua tiếp. Điều này cho thấy "mua thổ thì luôn luôn lời" sẽ không còn đúng khi thị trường đã phát triển với quy mô lớn. Đầu tư bất động sản vẫn là ngành hấp dẫn, nhưng cần phải tập trung vào các loại bất động sản có nhu cầu ở và kinh doanh thật sự. Đây cũng là hướng đi cho các công ty bất động sản trong giai đoạn tới.
Ông Trần Minh Hoàng, Phó tổng thư ký Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), đánh giá về sự khó khăn của thị trường trong năm 2023 khi lãi suất chưa giảm. Dù dự báo một số loại hình sẽ cắt lỗ nhanh theo ông Hoàng, giá bất động sản có giá trị ở thực và cho thuê, đặc biệt những sản phẩm đã hình thành, sẽ không có sự giảm giá. Lý do mà ông Hoàng đưa ra do tình trạng nguồn cung khan hiếm nhưng nhu cầu vẫn ở mức cao.
Khó có một kịch bản giá bất động sản sẽ nhanh chóng lấy lại ngưỡng cao như ở thời điểm sốt nóng trong ngắn hạn, đặc biệt trong bối cảnh nhiều biến động. Chính tâm lý dè dặt, cẩn trọng của người mua cũng tác động ngược lại với nhà đầu tư. Bước sang năm 2023, sự "thấm" khó khăn của thị trường mới càng lộ rõ sức trường của những nhà đầu tư. Nếu nhà đầu tư cầm cự tốt, họ vẫn vượt qua giai đoạn khó khăn. Nhưng nếu mức tài chính eo hẹp, họ buộc phải cắt lỗ. Bên cạnh đó, trong trạng thái lo sợ giá bất động sản tụt dốc không phanh thì nhà đầu tư có thể "lây" tâm lý: Phải đẩy hàng nhanh!
Đây là lý do giá bất động sản sẽ còn tiếp tục hạ và cơ hội cho người mua sẵn tiền mặt đã tới. Ở góc độ nhìn nhận khác, giới chuyên gia cho rằng, nếu tìm kiếm bất động sản đẹp, giá đã giảm từ 10-20%, người mua vẫn nên vào tiền mà không cần chờ đợi.
Một số ý kiến cho rằng, bắt đầu từ quý III/2023, thị trường bất động sản sẽ phục hồi bởi nhu cầu sở hữu bất động sản vẫn rất lớn. Đây được cho là "điểm sáng" tháo gỡ khó khăn, khơi thông dòng vốn cho thị trường bất động sản.
Thị trường bất động sản đang phải chịu loạt khó khăn đè nặng. Do đó, nhiều người lo ngại bước sang năm 2023, thị trường vẫn tiếp tục diễn ra gam màu u tối. Niềm tin của các nhà đầu tư đối với thị trường chưa trở lại khi loạt yếu tố về lạm phát, lãi suất, tỷ giá vẫn còn nhiều biến động. Trong khi đó, câu chuyện vướng mắc về pháp lý chưa được tháo gỡ, nguồn cung khó cải thiện, doanh nghiệp "đói" vốn.
Bên cạnh những khó khăn, thị trường vẫn có "điểm sáng" hiếm hoi từ giá vật liệu xây dựng hạ nhiệt. Theo VnDirect, giá vật liệu xây dựng đang hạ nhiệt kể từ quý II/2022. Đặc biệt, sau khi đạt đỉnh trong tháng 4, giá thép trong nước đã giảm 19,7% so với mức đỉnh và thấp hơn 6,7% so với mức đầu năm 2022.
Nhóm phân tích của VnDirect kỳ vọng giá bán thép xây dựng sẽ giảm dần trong năm 2023, giúp giảm áp lực lên tỷ suất lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp xây dựng và phát triển bất động sản, từ đó đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án đầu tư công cũng như giúp kìm hãm đà tăng của giá nhà.
Nhìn nhận ở góc độ tích cực, nhiều chuyên gia cho rằng, nửa cuối năm 2023, thị trường bất động sản sẽ phục hồi bởi nhu cầu sở hữu bất động sản vẫn rất lớn. Và, nhu cầu thực được cho là "điểm sáng" tháo gỡ khó khăn nên các chủ đầu tư đều tái cơ cấu nợ, chính sách bán hàng, tập trung tất cả hoạt động vào việc phục vụ nhu cầu này của khách hàng.
Trong một talkshow mới đây, TS Cấn Văn Lực, Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tài chính Tiền tệ Quốc gia, cho biết thời điểm quý II, III/2022, chuyên gia dự báo thị trường bất động sản sẽ hồi phục vào khoảng cuối năm. Tuy nhiên, từ tháng 10 vừa qua đã xuất hiện một vài vụ việc vi phạm khiến cho tâm lý, niềm tin nhà đầu tư và doanh nghiệp ảnh hưởng khá nặng nề. Đó là những biến số nằm ngoài tính toán, dự báo của tất cả các chuyên gia.
Đến thời điểm hiện nay, TS Lực đánh giá thị trường sẽ có khả năng hồi phục trong năm 2023, cụ thể là giai đoạn quý III, IV của năm.
Theo chuyên gia, trong những quý đầu của năm 2023, ngân hàng trung ương của các quốc gia sẽ vẫn tiếp tục tăng lãi suất. Dự đoán tình trạng này sẽ kéo dài ít nhất đến hết quý I, do đó áp lực của lãi suất, tỷ giá lên thị trường bất động sản nói riêng và kinh tế nói chung sẽ còn kéo dài đến hết khoảng thời gian này.
Bên cạnh đó, còn có độ trễ nhất định giữa các khu vực trên thế giới. Khu vực châu Á, châu Âu có thể còn tăng lãi suất đến hết quý II/2023. "Chúng ta hy vọng Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ điều hành cân bằng bài toán tỷ giá và lãi suất. Để ổn định được mặt bằng lãi suất cũng đã là một thành công", TS Cấn Văn Lực cho hay.
Chia sẻ mới đây, TS Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cũng cho rằng thị trường bất động sản trong năm 2023 vẫn có những điểm sáng tích cực, sẽ hồi phục và không rơi vào khủng hoảng. Đến giữa năm 2023, tức là kết thúc quý II, thị trường sẽ ổn định và trở về quỹ đạo vốn có của nó.
"Tôi đồng tình rằng thị trường bất động sản hiện nay rất khó khăn, cộng đồng doanh nghiệp địa ốc đang vật lộn với nhiều thách thức và phải tìm mọi cách để tồn tại. Cũng có thể nói, giai đoạn này khá giống với giai đoạn khủng hoảng năm 2012. Tuy nhiên, không có nghĩa là thị trường bất động sản hiện nay đang khủng hoảng.
Năm 2012, nguồn hàng bị dư thừa trầm trọng nên được gọi là khủng hoảng thừa, còn hiện tại thị trường không hề thừa nguồn hàng mà thậm chí là thiếu nguồn hàng, khan hiếm nguồn hàng. Vì vậy, giai đoạn này chỉ được xem là giai đoạn suy giảm của thị trường bất động sản, chỉ cần một thời gian ngắn sau là thị trường có thể vực dậy", ông Đính nhìn nhận.