Không có "làn sóng" người nước ngoài mua nhà

HoREA vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng và UBND TP HCM liên quan đến vấn đề về căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch (tourist villa), nhà phố du lịch.

Theo thống kê sơ bộ về tình hình bán nhà cho tổ chức, cá nhân nước ngoài trong 5 năm qua (2015-2020) của 17 tập đoàn và doanh nghiệp bất động sản lớn, HoREA ước tính các giao dịch của 17 đơn vị này chiếm khoảng 70-80% thị phần nhà ở bán cho các cá nhân nước ngoài, số lượng căn nhà mà người nước ngoài đã mua trong nửa thập niên qua trên phạm vi cả nước khoảng 14.800 - 16.000 căn.

HoREA đề nghị chưa cho phép người nước ngoài mua và sở hữu căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch, nhà phố du lịch.

Trong đó, top 5 doanh nghiệp dẫn đầu được nhiều người nước ngoài lựa chọn mua nhà với lượng giao dịch hơn 10.500 căn, chiếm 85,7% tổng số nhà đã bán cho người nước ngoài. TP HCM thu hút nhiều người nước ngoài mua nhà nhất, chiếm khoảng 80% tổng số giao dịch.

Đối chiếu với số liệu báo cáo thị trường bất động sản cả nước trong 10 năm (2009-2019) do Bộ Xây dựng công bố, có 5.000 dự án nhà ở với 3,77 triệu căn được xây dựng, bình quân mỗi chu kỳ 5 năm phát triển được khoảng 787.000 căn nhà. Nếu so sánh với số lượng 16.000 căn nhà mà người nước ngoài đã mua trong 5 năm qua, mức tiêu thụ này chỉ chiếm tỷ lệ 2% tổng số nhà ở toàn thị trường. Trong đó, TP HCM thu hút nhiều người nước ngoài mua nhà nhất, chiếm khoảng 80% tổng số người nước ngoài mua nhà tại nước ta.

Ghi nhận từ thực tế hiện nay, theo HoREA không có "làn sóng" người nước ngoài mua nhà tại nước ta trong 5 năm qua. Nhưng đã cho thấy những dự án khu đô thị, khu dân cư, khu nhà chung cư cao cấp, hiện đại, có đầy đủ dịch vụ, tiện ích, an ninh an toàn, giao thông thuận tiện, thì mới thu hút được người nước ngoài lựa chọn cư trú hoặc mua nhà.

Cũng theo hiệp hội, các chủ đầu tư dự án nhà ở đã chấp hành nghiêm túc quy định giới hạn "trần" 30% số lượng căn hộ được bán cho người nước ngoài. Một số dự án đã đạt "trần" 30% thì người nước ngoài chuyển sang ký "Hợp đồng thuê mua nhà (leasing)" dài hạn 50 năm.

Không nên nới "trần", chưa nên cho phép người nước ngoài sở hữu condotel

Vừa qua, trong bối cảnh thị trường bất động sản trong nước phải đối mặt với nhiều khó khăn từ dịch bệnh, Bộ Xây dựng đã đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản năm 2014 theo hướng tăng số lượng nhà ở mà tổ chức, cá nhân nước ngoài được phép sở hữu trong mỗi một toà nhà chung cư; cho phép tổ chức, cá nhân nước ngoài được mua và sở hữu các bất động sản du lịch tại Việt Nam.

Nêu quan điểm về đề xuất này, Hiệp hội bất động sản TP HCM cho rằng, không nên ảo tưởng sẽ có một làn sóng người nước ngoài ồ ạt mua nhà tại Việt Nam thực tế cho thấy giao dịch nhà ở liên quan đến khối ngoại cũng chỉ chiếm 2%.

Theo Bộ Công an, việc mua bán căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch (tourist villa), văn phòng văn phòng kết hợp lưu trú (officetel) diễn ra rất phức tạp, nhiều địa phương không quản lý được hoặc buông lỏng, nhiều chủ đầu tư mở bán loại hình này khi chưa đủ điều kiện, rủi ro cho người mua.

Bên cạnh đó, phần lớn người Châu Âu, Bắc Mỹ, Australia, Nhật Bản… thường lựa chọn thuê nhà. Người nước ngoài có xu hướng mua nhà thường đến từ một số nước và vùng lãnh thổ thuộc khu vực Đông Á và Đông Nam Á, như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Hongkong, Singapore.

Hiệp hội cũng lưu ý, việc Bộ Quốc phòng đã cảnh báo về tình trạng một số người nước ngoài "mua chui" bất động sản, kể cả dùng thủ đoạn nhờ doanh nghiệp hoặc cá nhân người Việt đứng tên mua nhà tại một số địa điểm nhạy cảm, có ảnh hưởng đến quốc phòng và an ninh.

Mới đây, Bộ Công an có báo cáo trong đó kiến nghị Thủ tướng Chính phủ không phát triển thêm các dự án căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch (tourist villa), văn phòng văn phòng kết hợp lưu trú (officetel), không hợp thức hóa các loại hình này thành nhà ở.

Trên cơ sở nghiên cứu ý kiến cảnh báo của Bộ Quốc phòng và kiến nghị của Bộ Công an, HoREA đề nghị chưa cho phép người nước ngoài mua và sở hữu căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch, nhà phố du lịch. Người nước ngoài có nhu cầu đầu tư vào các dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, căn hộ condotel, thì thực hiện theo phương thức đầu tư tài chính theo quy định của Luật Đầu tư.

Về giới hạn "trần" tỷ lệ nhà ở mà người nước ngoài được sở hữu trong dự án, HoREA đề nghị vẫn giữ giới hạn "trần" số lượng nhà ở, mà người nước ngoài sở hữu không quá 30% số lượng căn hộ trong một tòa nhà chung cư, không nên nới giới hạn "trần" này.

Hiệp hội cũng đề nghị giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh quyết định tỷ lệ người nước ngoài được sở hữu nhà tại đơn vị hành chính cấp phường, để phù hợp với đặc điểm tình hình của địa phương. Trường hợp số lượng người nước ngoài sở hữu nhà tại một đơn vị hành chính cấp phường chiếm tỷ lệ khá lớn (có thề từ 20% trở lên), UBND cấp tỉnh phải báo cáo để Thủ tướng xem xét, quyết định.