Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH TM-DV Lê Thành là người đi đầu trong việc xây dựng những căn chung cư mini với diện tích chỉ 15-20m2 tại TP HCM. Nhiều dự án với hàng trăm căn hộ mini cho thuê dài hạn của công ty này được rất nhiều khách hàng quan tâm. Nhưng theo ông Nghĩa, vì doanh nghiệp không được làm nên những dự án này, ông đều phải đứng tên cá nhân để xin giấy phép xây dựng.
Căn hộ mini hút khách
Khu vực vùng ven TP HCM như quận 12, Bình Tân, Thủ Đức... thời gian qua đã xuất hiện nhiều dự án chung cư mini. Theo quảng cáo, căn hộ mini có diện tích hơn 20m2 nhưng thực chất chỉ 16m2 có thêm một gác lửng nhỏ. Gian bếp, khu vệ sinh, tủ đựng đồ... trong căn hộ này đều được thu nhỏ, bố trí quanh căn phòng chỉ đủ cho 1-2 hoặc 3 người (vợ chồng và con nhỏ) sinh sống. Theo thông tin từ một chủ sàn bất động sản, dự án chung cư mini này do cá nhân làm chủ đầu tư, bởi doanh nghiệp được quy định chỉ làm căn hộ từ 25m2 trở lên.
Cũng theo ông Lê Hữu Nghĩa, Thông tư 20/2016 của Bộ Xây dựng quy định diện tích tối thiểu phòng ở do cá nhân, hộ gia đình đầu tư xây nhà trọ để bán, cho thuê mua là 10m2. Trong khi với doanh nghiệp, diện tích tối thiểu là 25m2 và phải làm theo dự án. Ông Nghĩa chia sẻ: "Nhu cầu những căn hộ mini cho thuê dài hạn này là cực lớn đối với người lao động thu nhập thấp, gia đình trẻ. Vì vậy các dự án căn hộ mini cho thuê của tôi đều hút khách".
Một dự án căn hộ mini ở Thủ Đức đã được khách đặt chỗ hết. Ảnh: QH
Trong vai người mua, chúng tôi tìm đến một dự án căn hộ mini ở phường Linh Đông, quận Thủ Đức, cách đường Phạm Văn Đồng vài trăm mét. Theo thông tin từ nhân viên môi giới, dự án đã được đặt mua hết, giờ chỉ còn mua lại với giá cao hơn. Được biết, dự án do một cá nhân đứng tên xin giấy phép xây dựng, sau đó cho doanh nghiệp bất động sản thuê lại 20 năm, doanh nghiệp này sẽ đầu tư xây dựng và khai thác. Dự án này được quảng cáo có khoảng 300 căn hộ rộng 23m2 nhưng diện tích thực chỉ 15m2 và có gác lửng. Căn hộ được bán cho khách hàng theo hình thức hợp đồng cho thuê 20 năm.
Anh Võ Quân (quận Bình Thạnh) cho biết, giá những căn hộ chung cư hiện nay thấp nhất cũng hơn 1 tỉ đồng, vì vậy, những căn hộ mini giá 300-400 triệu đồng là lựa chọn phù hợp nhất cho những người thu nhập thấp. Ông Quân nói: "Thuê căn hộ mini 20 năm tính ra như thuê nhà giá rẻ, gia đình tôi chỉ trả tiền thuê 1 triệu đồng/tháng. Cái được là ở ổn định, lâu dài, sạch sẽ như ở các chung cư khác nhưng chi phí thuê thấp, có thể đầu tư cho thuê lại".
Mặc dù vậy, ông Quân và nhiều người vẫn lo ngại về rủi ro khi đơn vị ký hợp đồng cho thuê dài hạn là công ty bất động sản nhưng chủ đầu tư thực sự lại là một cá nhân khác. Để yên tâm hơn, hợp đồng cần được công chứng ba bên gồm người đứng tên trên giấy phép xây dựng, công ty cho thuê và người thuê.
Doanh nghiệp nên được tham gia đầu tư
Theo ông Lê Hữu Nghĩa, căn hộ mini giải quyết nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân, sinh viên, giúp giảm dần những khu trọ kém chất lượng.
Ông bày tỏ: "Theo Thông tư 20/2016 của Bộ Xây dựng, doanh nghiệp bất động sản chỉ được đứng tên xây dựng căn hộ mini từ 25m2 trở lên. Mục đích nhằm hạn chế phát sinh nhà ổ chuột trong đô thị. Tuy nhiên, Bộ Xây dựng lại cho phép gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng căn hộ mini từ 10m2 trở lên, dẫn đến thực trạng tại Tp.HCM đang tồn tại nhiều khu nhà trọ, dãy trọ lụp xụp, chung cư mini kém chất lượng, không đảm bảo điều kiện sống cho người dân, rủi ro pháp lý. Trong khi nếu để doanh nghiệp làm với sự chuyên nghiệp, năng lực tài chính thì sẽ có những chung cư mini cao cấp đầy đủ dịch vụ, tiện ích, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy, an ninh như những chung cư hiện đại khác".
Về vấn đề này, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, ông Lê Hoàng Châu cho rằng nên cho phép các doanh nghiệp đầu tư dự án căn hộ cho thuê, phòng trọ, nhà trọ cho thuê nhỏ dưới 25m2. Khi đó, bài toán chỗ ở cho nhiều người có thu nhập thấp tại TP HCM sẽ được giải quyết. Thay vì phải sống trong những khu nhà trọ tồi tàn, môi trường sống mới của họ sẽ được cải thiện đáng kể.
Theo HoREA, số dân tại TP HCM hiện có gần 13 triệu người, trong đó khoảng 3 triệu người là dân nhập cư, họ chủ yếu sống trong những phòng trọ, nhà trọ dân lập. Ông Châu nói: "Nếu doanh nghiệp được tham gia xây căn hộ mini, công nhân, người lao động và người nhập cư sẽ có cơ hội được sống trong những căn hộ khang trang hơn. Điều này cũng tạo áp lực để các chủ nhà trọ hiện nay phải cải tạo, nâng cấp chất lượng phòng trọ, nhà trọ tốt hơn".