Lòng tin giữa người mua và kẻ bán là cơ sở của việc mua bán nhà đất bằng giấy tay, một kiểu mua bán nhà đất khá phổ biến lâu nay. Nhưng hình thức mua bán này đang ngày càng tăng mức độ rủi ro với bằng chứng là hàng loạt vụ lừa đảo diễn ra gần đây.
Anh Bảo Nhật (ngụ quận 10, TP HCM) vừa có đơn gửi cơ quan chức năng tố cáo bà Trần Ngọc Điều (ngụ quận Bình Tân) lừa đảo bán cho anh cùng lúc 3 lô đất tại xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh bằng giấy tờ tay, nhưng thực chất đó không phải là đất của mình.
Theo đơn tố cáo, vào tháng 11-2011 và tháng 1-2012, qua giới thiệu của người quen, bà Điều cho biết đang có một lô đất lớn tại xã Vĩnh Lộc huyện Bình Chánh cần bán. Sau khi thỏa thuận giá cả anh Nhật quyết định mua 3 lô (diện tích mỗi lô 4x15m) với tổng số tiền 670 triệu đồng.
"Hợp đồng" chuyển nhượng là những bản thỏa thuận viết tay của 2 bên về những nội dung như giá cả, diện tích đất… không có sự xác nhận của cơ quan chức năng. Trong quá trình thỏa thuận, để tạo lòng tin cho anh Nhật, bà Điều đã "nhá" giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của lô đất (bao gồm một phần đất đã bán cho anh Nhật) và hứa sẽ giao đầy đủ các giấy tờ liên quan vào tháng 2-2012. Tuy nhiên sau khi giao đủ tiền, anh Nhật nhiều lần yêu cầu bà Điều bàn giao các giấy tờ liên quan, nhưng bà Điều cứ hẹn lần hẹn lữa, rồi cuối cùng bỏ trốn.
Tìm hiểu kỹ, anh Nhật tá hỏa khi phát hiện bà Điều không phải là chủ sở hữu miếng đất nói trên. Và các lô đất bà đã "bán" cho anh Nhật cũng đã được "bán" cùng lúc cho nhiều người khác với nhiều giá khác nhau. Biết mình bị lừa, anh Nhật làm đơn tố cáo đến Cơ quan CSĐT quận Bình Tân về hành vi lừa đảo nói trên.
Tuy nhiên Phó Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an quận Bình Tân đã có Thông báo 302/TB-CSĐT (ĐTTH), trả lời anh Nhật rằng việc mua bán đất giữa anh Nhật và bà Điều là quan hệ dân sự, không thuộc thẩm quyền giải quyết của Cơ quan CSĐT và hướng dẫn anh Nhật khởi kiện dân sự để được giải quyết theo thẩm quyền. Trong khi đó bà Điều lẩn trốn, kiện ra tòa án biết chừng nào quyền lợi của mình mới được giải quyết.
Tình trạng mua bán đất bằng giấy tay tại các quận vùng ven TP HCM diễn ra khá phổ biến, do hầu hết người có nhu cầu nhà ở không đủ tiền để mua những miếng đất lớn, đầy đủ giấy tờ nên phải mua bằng giấy tờ tay để được giá rẻ. Còn người bán hứa sau khi mua sẽ tách thửa, nhưng đây chỉ là "hứa liều" bởi họ biết rằng sẽ không thực hiện được vì không đảm bảo về quy hoạch, chuyển mục đích sử dụng, vướng quy hoạch…
Lợi dụng việc này, một số đối tượng xấu đã lừa đảo bán khống, hoặc một lô đất bán cho nhiều người hay bán theo kiểu bán "vịt trời" rồi bỏ trốn. Không chỉ "cò đất" lừa đảo một lô đất bán cho nhiều người, không ít công ty lừa khách hàng cũng bằng hình thức này.
Mới đây một công ty BĐS tại quận 12 đã lừa khách hàng bằng cách một lô đất nhưng bán (hợp đồng góp vốn) cho 2 khách hàng. Khi một trong 2 khách hàng tiến hành xây nhà, mọi chuyện mới đổ bể, chủ đầu tư đứng ra năn nỉ khách hàng và xin được trả lại tiền.