Dưới đây là chia sẻ của anh Phan Hòa:
Vợ chồng tôi kinh doanh hàng ăn sáng ở quận 7, trừ các chi phí, tiền lãi mỗi tháng được khoảng 20-25 triệu đồng. Chúng tôi còn có một dãy trọ 12 phòng trên mảnh đất 95m2 cũng ở quận 7, mỗi tháng có thêm 18 triệu đồng. Nhưng hiện, chúng tôi không thể xây dựng, giao dịch hay sửa chữa lớn vì mảnh đất này đang dính tranh chấp. Dãy trọ này là do bố mẹ tôi được gán nợ, sau đó cho hai vợ chồng tôi làm ăn. Việc kiện tụng 3 bên kéo dài từ năm 2005 nhưng vẫn chưa được giải quyết.
Trước đây, khi cả hai còn đi làm công ăn lương thì chúng tôi lấy 2 phòng trọ để ở. Đến năm 2012, khi chuyển ra kinh doanh hàng ăn, chúng tôi chuyển ra ngoài thuê một căn nhà đủ lớn để vừa ở vừa bán hàng cho tiện. Cứ sau một năm hợp đồng, vì thấy chúng tôi buôn bán tốt nên chủ nhà lại đòi tăng tiền thuê hoặc đòi nhà.
Chúng tôi 3 lần phải chuyển nơi bán hàng. Đến tháng 3-2017, khi mặt bằng bị đòi lại (khi đó chúng tôi thuê 12 triệu/tháng), tôi quyết định sẽ tìm mua nhà dù chỉ có 700 triệu. Theo dõi giá nhà đất từ năm 2016 và thấy giá tăng từng ngày, tôi cảm thấy mình sẽ thành công nếu đi theo con đường đầu tư bất động sản. Chúng tôi tìm thấy một ngôi nhà 1 trệt, 1 lửng, 1 lầu trên diện tích đất 42m2, hẻm ô tô đi lại được ở đường Huỳnh Tấn Phát, quận 7. Hẻm này hàng quán sầm uất, thích hợp để chúng tôi bán hàng ăn. Chủ nhà đó nói giá thuê là 13 triệu/tháng, nếu mua thì giá 3,2 tỷ.
Anh Hòa đã tính toán sai khi quyết định mua nhà trong cơn sốt đất. Ảnh: HA
Chúng tôi vay bố mẹ, họ hàng được 300 triệu, vay một người bạn thân của tôi 1 tỷ, vay 1,2 tỷ ngân hàng trong 20 năm, thế chấp chính ngôi nhà đó. Anh bạn tôi làm kinh doanh nên chỉ cho chúng tôi vay không lãi 1 năm, sau đó anh ấy sẽ lấy tiền về để làm ăn.
Chúng tôi tính, mỗi tháng tiền trả gốc và lãi ngân hàng vào khoảng 13 triệu, hơn tiền thuê mặt bằng một chút. Chúng tôi sẽ cho thuê lại tầng lầu, mỗi tháng được 3-4 triệu. Chi tiêu tiết kiệm, một năm, chúng tôi có thể bỏ ra 300 triệu để trả bạn.
Số tiền còn thiếu, chúng tôi sẽ vay thêm để trả bạn. Nếu không vay được ai thì chúng tôi bán nhà đi, thế nào cũng vẫn có lãi. Người thân, bạn bè đa phần đều ủng hộ kế hoạch của chúng tôi. Mọi người đều cho rằng "mua là được, đất chỉ có lên chứ không xuống".
Công việc của chúng tôi tại đây khá thuận lợi, khách đến khá đông. Một số khách từ quán trước (cách 2km) thỉnh thoảng vẫn sang quán mới của chúng tôi. Đến trước Tết âm lịch, chúng tôi bỏ ra được 280 triệu để trả bạn, tiền ngân hàng vẫn trả đều nhưng chưa trả được người thân.
Tháng 3 vừa rồi, vợ tôi bị đau ruột thừa, nằm viện một tuần, tốn hơn 50 triệu. Sau khi về nhà, chúng tôi đóng cửa hàng một tuần nữa nên cả nhà mất khoản thu nhập 20 triệu. Khi mới mở cửa trở lại, chúng tôi phải giảm lượng bán hàng vì không muốn cô ấy mất sức.
Khi đến hạn trả tiền bạn, thấy vợ tôi bệnh nên bạn đồng ý chưa lấy tiền ngay, cho tôi thêm vài tháng. Tôi hỏi vay tiền nhưng không được nên cuối tháng 4, tôi quyết định rao bán nhà. Nhưng hình như người mua đã chững lại khi giá nhà đất quá cao. Khi chúng tôi mới nhận nhà, có vài khách cứ nằng nặc đòi mua với giá 3,3 tỷ đồng.
Nhưng rao bán nhà được gần 2 tháng, đến giờ vẫn chưa có khách nào mua, chỉ có dân đầu cơ cố tình dìm giá xuống còn 2,8 tỷ. Tôi không muốn bán nhưng cũng không thể thất hứa với bạn tôi. Tôi ước có người mua dãy phòng trọ kia để chúng tôi không phải bán ngôi nhà này. Tôi cũng ước ngày trước không mua nhà mà đi thuê thì giờ đã không phải đau đầu, mệt mỏi.
Giám đốc một công ty dịch vụ và tư vấn nhà đất tại TP HCM, ông Nguyễn Tiến Dũng cho biết, từ tháng 4, lượng giao dịch thành công thông qua công ty ông đã giảm. Ông Dũng nói: "Tôi nghĩ đây cũng là tình hình chung của thị trường bất động sản Sài Gòn. Khi giá quá cao, nhiều người mua sẽ dừng lại chờ giá xuống.
Trước đây, giá đất tăng nhanh, phần lớn do người giới đầu tư mua đi bán lại. Ví dụ, hồi tháng 6-2017, một khách hàng của tôi mua một căn nhà 41m2 tại Tân Thuận Tây với giá 1,6 tỷ. Tôi giới thiệu khách cho anh ta, bán được 1,82 tỷ sau 3 tháng. Người mua nhà mới này lại nhờ tôi giới thiệu khách mua giúp, và anh ta đã bán được 1,95 tỷ chỉ sau 1 tháng mua".
Cũng theo ông Dũng, từ sau Tết, việc các ngân hàng siết chặt gói tín dụng bất động sản như tăng lãi suất, định giá bất động sản thấp hơn thị trường, không có gói ưu đãi nào cho vay mua nhà đất, cho vay với tỷ lệ thấp hơn sẽ khiến nhiều người đầu cơ rút khỏi thị trường. Những người mua nhà ở thực nếu muốn vay ngân hàng cũng phải tính toán lại.
Ông Dũng cho hay, mua nhà để ở khi giá bất động sản cao không phải là lựa chọn tối ưu. Lẽ ra, anh Hòa nên thuê nhà để kinh doanh. Hơn nữa, anh ấy biết phải trả hết tiền vay cho bạn sau một năm (số tiền vay bằng 30% giá trị căn nhà) mà vẫn mua là một bài toán mạo hiểm.
