Theo HoREA, nghị định 163/2018/NĐ-CP có độ mở cao, đã tạo điều kiện cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển mạnh trong năm 2019 và dự báo sẽ tiếp tục phát triển mạnh hơn trong năm 2020. Tạo hành lang pháp lý phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp minh bạch, lành mạnh, vừa trở thành một trong những nguồn cung ứng vốn đầu tư trung hạn, dài hạn cho doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản (BĐS), vừa đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các nhà đầu tư trái phiếu.
Tuy nhiên cần phải quan tâm các khó khăn, vướng mắc của thị trường BĐS, như: Thị trường vốn của nước ta chưa phát triển đầy đủ; chưa có các nguồn vốn trung, dài hạn cho thị trường BĐS; ngân hàng Nhà nước hạn chế dần tín dụng vào lĩnh vực bất động sản, nên các doanh nghiệp khó tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng.
Thủ tục đầu tư xây dựng các dự án nhà ở bị vướng mắc dẫn đến doanh nghiệp bị đọng vốn trong nhiều năm. Ngoài ra, thị trường BĐS đang gặp rất nhiều khó khăn, sụt giảm nguồn cung dự án, sụt giảm nguồn cung nhà ở, giá nhà đất tăng, chưa đáp ứng được nhu cầu nhà ở của các tầng lớp dân cư, thị trường lại càng thêm khó khăn do tác động của dịch cúm COVID-19.
HoREA kiến nghị tạm thời không siết trái phiếu doanh nghiệp trong lúc thị trường bất động sản đang gặp nhiều khó khăn
Thứ nhất, chưa cần thiết quy định về dư nợ trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ tại thời điểm phát hành không vượt quá 3 lần vốn chủ sở hữu theo báo cáo tài chính quý gần nhất tại thời điểm phát hành được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bởi qua kết quả hoạt động phát hành trái phiếu của 177 doanh nghiệp trong 11 tháng đầu năm 2019 đã cho thấy có đến 149 doanh nghiệp (chiếm 84,2%) có giá trị phát hành trái phiếu dưới 3 lần vốn chủ sở hữu; chỉ có 28 doanh nghiệp, (chiếm 15,8%) có giá trị phát hành trái phiếu trên 3 lần vốn chủ sở hữu.Do đó, Horea đề nghị không nên siết trái phiếu doanh nghiệp BĐS tại thời điểm này, mà chỉ nên tập trung xây dựng các quy định pháp luật.
Thứ hai, cho phép doanh nghiệp được phát hành trái phiếu tối đa 4 đợt trong 1 năm, vì các doanh nghiệp lớn thường có nhiều dự án đầu tư có nhu cầu huy động vốn trái phiếu; không cần thiết quy định khoảng cách thời gian tối thiểu 6 tháng giữa 2 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong năm.
Theo thống kế, hiện có hơn 210 doanh nghiệp phát hành trái phiếu với hơn 900 lượt phát hành, tổng giá trị gần 297.000 tỷ đồng (tăng 32% so với năm 2018). Trong đó, doanh nghiệp bất động sản phát hành 106.500 tỷ đồng, chiếm khoảng 38%, kỳ hạn bình quân 3,7 năm, lãi suất bình quân 10,3%/năm, nhưng cũng có một số doanh nghiệp có lãi suất 12 - 14%/năm.
Riêng Công ty CP đầu tư thương mại Hồng Hà tổ chức phát hành 1.402 tỷ đồng trái phiếu có đảm bảo bằng tài sản, kỳ hạn 5 năm với lãi suất 20%/năm.
Công ty CP đầu tư kinh doanh Bất động sản Star Beach (Star Beach Real) phát hành 150 tỷ đồng trái phiếu với kỳ hạn 2 năm. Đây là trái phiếu chuyển đổi (giá chuyển đổi dự kiến 10.000 đồng/cổ phiếu), không tài sản đảm bảo và có thể chuyển đổi thành cổ phần phổ thông. Lãi suất trả cố định ở mức 18%/năm và trả lãi mỗi 6 tháng nhưng không thành công vì không có nhà đầu tư mua.
