Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm

Thứ sáu, 14/02/2025 08:57

Nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Việc giải đáp thấu đáo ẩn số về những viên gạch Chăm sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Tháp Chăm là loại hình kiến trúc nổi tiếng gắn liền với nền văn hóa Champa cổ ở khu vực miền Trung nước ta. Cho đến nay, nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 1.

Trong quá trình nghiên cứu tháp Chăm, các chuyên gia đã làm nhiều thực nghiệm liên quan đến gạch xây tháp và thu được kết quả bất ngờ. Theo đó, cùng một kích thước nhưng gạch đúc theo quy trình thủ công thông thường nặng hơn gạch Chăm cổ 1,3 lần, độ chịu nén, va đập cũng cao hơn.
Ngoài ra, gạch Chăm và cả tháp Chăm đều rất nhanh khô sau những cơn mưa dầm. Điều này không xảy ra đối với gạch xây dựng thông thường.
Nhiều viên gạch Chăm khi bị vỡ ra để lộ phần đất sống bên trong, chứng tỏ gạch chỉ được nung chín đều phần bên ngoài. Đặc biệt, phần đất sống bên trong những viên gạch gãy vỡ vẫn không bị rã qua thời gian.


Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 2.

Các kết quả phân tích cho thấy rằng, sở dĩ tháp Chăm nhanh khô ráo là do trong quá trình sản xuất gạch, ngoài thành phần chính là đất sét ruộng còn có thêm vỏ trấu, một ít vôi nung từ vỏ sò, vỏ ốc.
Do có vỏ trấu nên khi nung xong, vỏ trấu cháy đi để lại những lỗ rỗng, viên gạch nhờ thế mà dễ thoát nước nhưng vẫn đủ độ chắc bảo đảm cho việc xây dựng tháp. Kỹ thuật đặc biệt cũng làm cho gạch Chăm có thành phần silic cao hơn gạch xây dựng thông thường.
Thêm vào đó, bã thực vật trong những viên gạch Chăm cũng khá nhiều. Thành phần này khiến cho các mảnh vỡ của gạch không bị mục rã.
Sự liên kết của viên gạch Chăm cũng là vấn đề rất đáng quan tâm. Những viên gạch Chăm như được dán chặt vào nhau vì giữa chúng không có một đường lằn, dấu hiệu chứng tỏ có sự hiện diện của vôi vữa.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện khi xây dựng tháp, người Chăm không sử dụng vôi vữa mà sử dụng một loại chất kết dính giữa các viên gạch lại với nhau là dầu rái - một loại nhựa cây có độ kết dính rất chặt và bền, hoàn toàn không thấm nước.
Mặt khác, độ kết dính giữa các viên gạch không chỉ do hỗn hợp kết dính mà còn do kỹ thuật mài chập. Đó là kỹ thuật mài nhẵn hai viên gạch để tạo ra hỗn vị cho gạch. Hỗn vị này là bột gạch, chất kết dính hai viên gạch lại với nhau.
Một điều đặc biệt nữa về gạch Chăm là những bức tường gạch nguyên bản của các đền tháp Champa đều không bao giờ bị rêu phong, đen sạm bởi sương gió, ngoại trừ khi bị vỡ, bị tách biệt khỏi môi trường kiến trúc tự nhiên.
Trong khi đó, nếu sử dụng chính loại đất sét địa phương để làm gạch tu bổ tháp thì chỉ một thời gian ngắn sau, phần phục chế lại bị rêu phong, đen sạm, hoặc mủn ra và muối hóa, không còn giữ được màu đỏ rực như ở các tháp Chăm cổ.
Một câu hỏi được đặt ra là, phải chăng có một thành phần phụ gia nào đó trong nguyên liệu làm gạch của người Chăm ngày xưa sử dụng để các viên gạch trường tồn cùng thời gian mà hiện nay các nhà chuyên môn vẫn chưa tìm ra?
Việc giải đáp thấu đáo câu hỏi này sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Theo VLXD.org (TH)

Suntory PepsiCo Việt Nam được vinh danh tại HR Asia Awards 2025

Suntory PepsiCo Việt Nam được vinh danh tại HR Asia Awards 2025

Doanh nhân 13:42

Suntory PepsiCo Việt Nam vừa được vinh danh là “Nơi làm việc tốt nhất châu Á” (Best Companies to Work for in Asia) tại giải thưởng HR Asia Awards 2025.

Mastercard và Hội đồng Tư vấn kinh doanh ASEAN hợp tác thúc đẩy cơ hội kinh doanh

Mastercard và Hội đồng Tư vấn kinh doanh ASEAN hợp tác thúc đẩy cơ hội kinh doanh

Doanh nhân 13:23

Mastercard hợp tác với Hội đồng Tư vấn kinh doanh ASEAN tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Phát triển Toàn diện ASEAN - Mastercard tại Kuala Lumpur vào cuối tháng 10.

Masterise Group lan tỏa tinh thần yêu nước nhân dịp 80 năm Quốc khánh 2-9

Masterise Group lan tỏa tinh thần yêu nước nhân dịp 80 năm Quốc khánh 2-9

Doanh nhân 08:00

Masterise Group không chỉ chung tay lan tỏa tự hào dân tộc, còn cam kết một DN tư nhân sẵn sàng nhận nhiệm vụ, cùng Việt Nam kiến tạo tương lai bền vững.

Hơn 300 doanh nghiệp tham gia triển lãm quốc tế Vietbuild tại TP HCM

Hơn 300 doanh nghiệp tham gia triển lãm quốc tế Vietbuild tại TP HCM

Dự án 14:18

Triển lãm Quốc tế Vietbuild lần hai diễn ra tại Trung tâm Triển lãm Hội nghị Quốc tế Sky Expo (TP HCM), từ ngày 14-8 đến 18-8.

Ngân hàng số Cake by VPBank và MISA ký hợp tác chiến lược toàn diện

Ngân hàng số Cake by VPBank và MISA ký hợp tác chiến lược toàn diện

Số hóa 12:50

Cake by VPBank và CTCP MISA ký thỏa thuận Hướng tới mục tiêu phát triển toàn diện hệ sinh thái tài chính số cho khách hàng cá nhân và hộ kinh doanh cá thể.

MSB và VNG ký kết hợp tác chiến lược, nâng tầm trải nghiệm khách hàng trên Zalo

MSB và VNG ký kết hợp tác chiến lược, nâng tầm trải nghiệm khách hàng trên Zalo

Số hóa 10:43

Công ty Cổ phần Tập đoàn VNG và Ngân hàng MSB chính thức ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược Mang dịch vụ tài chính số của MSB lên nền tảng Zalo.

Top 5 tiêu chí đánh giá một ngôi nhà đẹp, đáng sống theo Real House

Top 5 tiêu chí đánh giá một ngôi nhà đẹp, đáng sống theo Real House

Nhà đẹp 17:20

Bạn muốn tìm hiểu về những tiêu chí để có được một ngôi nhà thực sự đẹp và đáng sống? Hãy cùng khám phá những quan điểm chuyên sâu từ các chuyên gia kiến trúc.

Đại nhạc hội T&T City Millennia: Khơi mạch nguồn di sản, vững bước kỷ nguyên mới

Đại nhạc hội T&T City Millennia: Khơi mạch nguồn di sản, vững bước kỷ nguyên mới

Doanh nhân 08:47

Đại nhạc hội “Khơi mạch nguồn Di sản – Vững bước Kỷ nguyên mới” thắp sáng đất Tây Ninh bằng bản giao hưởng nghệ thuật giao thoa trong cùng một khát vọng Việt.

Tri Tâm Group – Thương hiệu Việt truyền cảm hứng

Tri Tâm Group – Thương hiệu Việt truyền cảm hứng

Doanh nhân 09:37

Tri Tâm Group được vinh danh ở hạng mục Dấu ấn Thương hiệu Việt – Truyền cảm hứng tại Lễ Vinh danh Dấu ấn Thương hiệu Việt lần thứ nhất năm 2025.

Home Credit được vinh danh Tốp 50 doanh nghiệp phát triển bền vững tiêu biểu 2025

Home Credit được vinh danh Tốp 50 doanh nghiệp phát triển bền vững tiêu biểu 2025

Doanh nhân 13:22

Năm thứ 3 liên tiếp Home Credit được vinh danh tại Giải thưởng “Tốp 50 doanh nghiệp phát triển bền vững tiêu biểu”.

XEM THÊM