Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm

Thứ sáu, 14/02/2025 08:57

Nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Việc giải đáp thấu đáo ẩn số về những viên gạch Chăm sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Tháp Chăm là loại hình kiến trúc nổi tiếng gắn liền với nền văn hóa Champa cổ ở khu vực miền Trung nước ta. Cho đến nay, nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 1.

Trong quá trình nghiên cứu tháp Chăm, các chuyên gia đã làm nhiều thực nghiệm liên quan đến gạch xây tháp và thu được kết quả bất ngờ. Theo đó, cùng một kích thước nhưng gạch đúc theo quy trình thủ công thông thường nặng hơn gạch Chăm cổ 1,3 lần, độ chịu nén, va đập cũng cao hơn.
Ngoài ra, gạch Chăm và cả tháp Chăm đều rất nhanh khô sau những cơn mưa dầm. Điều này không xảy ra đối với gạch xây dựng thông thường.
Nhiều viên gạch Chăm khi bị vỡ ra để lộ phần đất sống bên trong, chứng tỏ gạch chỉ được nung chín đều phần bên ngoài. Đặc biệt, phần đất sống bên trong những viên gạch gãy vỡ vẫn không bị rã qua thời gian.


Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 2.

Các kết quả phân tích cho thấy rằng, sở dĩ tháp Chăm nhanh khô ráo là do trong quá trình sản xuất gạch, ngoài thành phần chính là đất sét ruộng còn có thêm vỏ trấu, một ít vôi nung từ vỏ sò, vỏ ốc.
Do có vỏ trấu nên khi nung xong, vỏ trấu cháy đi để lại những lỗ rỗng, viên gạch nhờ thế mà dễ thoát nước nhưng vẫn đủ độ chắc bảo đảm cho việc xây dựng tháp. Kỹ thuật đặc biệt cũng làm cho gạch Chăm có thành phần silic cao hơn gạch xây dựng thông thường.
Thêm vào đó, bã thực vật trong những viên gạch Chăm cũng khá nhiều. Thành phần này khiến cho các mảnh vỡ của gạch không bị mục rã.
Sự liên kết của viên gạch Chăm cũng là vấn đề rất đáng quan tâm. Những viên gạch Chăm như được dán chặt vào nhau vì giữa chúng không có một đường lằn, dấu hiệu chứng tỏ có sự hiện diện của vôi vữa.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện khi xây dựng tháp, người Chăm không sử dụng vôi vữa mà sử dụng một loại chất kết dính giữa các viên gạch lại với nhau là dầu rái - một loại nhựa cây có độ kết dính rất chặt và bền, hoàn toàn không thấm nước.
Mặt khác, độ kết dính giữa các viên gạch không chỉ do hỗn hợp kết dính mà còn do kỹ thuật mài chập. Đó là kỹ thuật mài nhẵn hai viên gạch để tạo ra hỗn vị cho gạch. Hỗn vị này là bột gạch, chất kết dính hai viên gạch lại với nhau.
Một điều đặc biệt nữa về gạch Chăm là những bức tường gạch nguyên bản của các đền tháp Champa đều không bao giờ bị rêu phong, đen sạm bởi sương gió, ngoại trừ khi bị vỡ, bị tách biệt khỏi môi trường kiến trúc tự nhiên.
Trong khi đó, nếu sử dụng chính loại đất sét địa phương để làm gạch tu bổ tháp thì chỉ một thời gian ngắn sau, phần phục chế lại bị rêu phong, đen sạm, hoặc mủn ra và muối hóa, không còn giữ được màu đỏ rực như ở các tháp Chăm cổ.
Một câu hỏi được đặt ra là, phải chăng có một thành phần phụ gia nào đó trong nguyên liệu làm gạch của người Chăm ngày xưa sử dụng để các viên gạch trường tồn cùng thời gian mà hiện nay các nhà chuyên môn vẫn chưa tìm ra?
Việc giải đáp thấu đáo câu hỏi này sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Theo VLXD.org (TH)

Tập đoàn MetLife góp mặt trong tốp 25 Nơi làm việc tốt nhất thế giới năm 2025

Tập đoàn MetLife góp mặt trong tốp 25 Nơi làm việc tốt nhất thế giới năm 2025

Doanh nhân 14:15

Tập đoàn MetLife vừa được Tạp chí Fortune và tổ chức Great Place to Work vinh danh trong Tốp 25 Nơi làm việc tốt nhất thế giới năm 2025.

Dai-ichi Life Việt Nam được vinh danh “Doanh nghiệp vì cộng đồng - Saigon Times CSR”

Dai-ichi Life Việt Nam được vinh danh “Doanh nghiệp vì cộng đồng - Saigon Times CSR”

Doanh nhân 11:28

Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Dai-ichi Life Việt Nam vinh dự đạt danh hiệu “Doanh nghiệp vì cộng đồng - Saigon Times CSR 2025” lần thứ 7 liên tiếp (2019 - 2025).

Masterise Group và hành trình "Lớn lên cùng đất nước”

Masterise Group và hành trình "Lớn lên cùng đất nước”

Doanh nhân 09:05

Hạ tầng luôn là “phần cứng” của quốc gia – nhưng đằng sau những tuyến đường hay cây cầu, còn là câu chuyện về tầm nhìn, khát vọng và tinh thần kiến quốc.

Tập đoàn Novaland tuyển 400 nhân sự cho nhiều vị trí khách nhau

Tập đoàn Novaland tuyển 400 nhân sự cho nhiều vị trí khách nhau

Doanh nhân 13:56

Tập đoàn bất động sản Novoland tổ chức hội thảo nhân tài, mở rộng tuyển dụng quy mô lớn, khẳng định quyết tâm trở lại đường đua tăng trưởng.

Bán thêm 1 căn nhà, thêm 1 chuyến từ thiện

Bán thêm 1 căn nhà, thêm 1 chuyến từ thiện

Doanh nhân 20:59

Hoàng Văn Nam – người môi giới nhà đất gắn “tâm” vào từng giao dịch

Hai Sáu Sáu bắt tay cùng Samsung mở rộng danh mục điện thoại trong kênh điện máy

Hai Sáu Sáu bắt tay cùng Samsung mở rộng danh mục điện thoại trong kênh điện máy

Tài chính 16:33

Hai Sáu Sáu trở thành đối tác chiến lược của Công ty Điện tử Samsung Việt Nam trong việc triển khai chiến lược bán hàng “One Samsung” tại kênh điện máy.

Ra mắt trung tâm huấn luyện truyền thông tiếp thị Red Academy

Ra mắt trung tâm huấn luyện truyền thông tiếp thị Red Academy

Doanh nhân 16:29

Công ty Truyền thông Red Communications ra mắt Red Academy, huấn luyện chuyên sâu dành cho người làm truyền thông - tiếp thị và đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp.

Tandoland công bố dự án 146,8 ha tại Tây Ninh

Tandoland công bố dự án 146,8 ha tại Tây Ninh

Dự án 13:58

Công ty CP Mai Bá Hương (Mai Bá Hương), thành viên của Công ty CP Tân Đô (Tandoland), đã tổ chức sự kiện “Unbox Sa bàn – Khai mở diện mạo”.

ROX Living Amaluna – Biểu tượng an cư mới giữa lòng Vĩnh Long thịnh vượng

ROX Living Amaluna – Biểu tượng an cư mới giữa lòng Vĩnh Long thịnh vượng

Dự án 05:59

Vĩnh Long hướng tới là trung tâm vùng Đồng bằng sông Cửu Long, ROX Living Amaluna xuất hiện như điểm nhấn kiến trúc và biểu tượng mới của đô thị Nguyệt Hóa.

BECAMEX TOKYU và AEON Việt Nam tổ chức ngày hội trồng cây

BECAMEX TOKYU và AEON Việt Nam tổ chức ngày hội trồng cây

Doanh nhân 15:11

BECAMEX TOKYU cùng Công ty TNHH AEON Việt Nam tổ chức Lễ trồng cây “Cánh rừng quê hương” tại Khu thương mại Midori Park Square, phường Bình Dương, TP HCM.

XEM THÊM