Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm

Thứ sáu, 14/02/2025 08:57

Nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Việc giải đáp thấu đáo ẩn số về những viên gạch Chăm sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Tháp Chăm là loại hình kiến trúc nổi tiếng gắn liền với nền văn hóa Champa cổ ở khu vực miền Trung nước ta. Cho đến nay, nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 1.

Trong quá trình nghiên cứu tháp Chăm, các chuyên gia đã làm nhiều thực nghiệm liên quan đến gạch xây tháp và thu được kết quả bất ngờ. Theo đó, cùng một kích thước nhưng gạch đúc theo quy trình thủ công thông thường nặng hơn gạch Chăm cổ 1,3 lần, độ chịu nén, va đập cũng cao hơn.
Ngoài ra, gạch Chăm và cả tháp Chăm đều rất nhanh khô sau những cơn mưa dầm. Điều này không xảy ra đối với gạch xây dựng thông thường.
Nhiều viên gạch Chăm khi bị vỡ ra để lộ phần đất sống bên trong, chứng tỏ gạch chỉ được nung chín đều phần bên ngoài. Đặc biệt, phần đất sống bên trong những viên gạch gãy vỡ vẫn không bị rã qua thời gian.


Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 2.

Các kết quả phân tích cho thấy rằng, sở dĩ tháp Chăm nhanh khô ráo là do trong quá trình sản xuất gạch, ngoài thành phần chính là đất sét ruộng còn có thêm vỏ trấu, một ít vôi nung từ vỏ sò, vỏ ốc.
Do có vỏ trấu nên khi nung xong, vỏ trấu cháy đi để lại những lỗ rỗng, viên gạch nhờ thế mà dễ thoát nước nhưng vẫn đủ độ chắc bảo đảm cho việc xây dựng tháp. Kỹ thuật đặc biệt cũng làm cho gạch Chăm có thành phần silic cao hơn gạch xây dựng thông thường.
Thêm vào đó, bã thực vật trong những viên gạch Chăm cũng khá nhiều. Thành phần này khiến cho các mảnh vỡ của gạch không bị mục rã.
Sự liên kết của viên gạch Chăm cũng là vấn đề rất đáng quan tâm. Những viên gạch Chăm như được dán chặt vào nhau vì giữa chúng không có một đường lằn, dấu hiệu chứng tỏ có sự hiện diện của vôi vữa.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện khi xây dựng tháp, người Chăm không sử dụng vôi vữa mà sử dụng một loại chất kết dính giữa các viên gạch lại với nhau là dầu rái - một loại nhựa cây có độ kết dính rất chặt và bền, hoàn toàn không thấm nước.
Mặt khác, độ kết dính giữa các viên gạch không chỉ do hỗn hợp kết dính mà còn do kỹ thuật mài chập. Đó là kỹ thuật mài nhẵn hai viên gạch để tạo ra hỗn vị cho gạch. Hỗn vị này là bột gạch, chất kết dính hai viên gạch lại với nhau.
Một điều đặc biệt nữa về gạch Chăm là những bức tường gạch nguyên bản của các đền tháp Champa đều không bao giờ bị rêu phong, đen sạm bởi sương gió, ngoại trừ khi bị vỡ, bị tách biệt khỏi môi trường kiến trúc tự nhiên.
Trong khi đó, nếu sử dụng chính loại đất sét địa phương để làm gạch tu bổ tháp thì chỉ một thời gian ngắn sau, phần phục chế lại bị rêu phong, đen sạm, hoặc mủn ra và muối hóa, không còn giữ được màu đỏ rực như ở các tháp Chăm cổ.
Một câu hỏi được đặt ra là, phải chăng có một thành phần phụ gia nào đó trong nguyên liệu làm gạch của người Chăm ngày xưa sử dụng để các viên gạch trường tồn cùng thời gian mà hiện nay các nhà chuyên môn vẫn chưa tìm ra?
Việc giải đáp thấu đáo câu hỏi này sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Theo VLXD.org (TH)

vivo X300 Series ra mắt tại Việt Nam: Bộ đôi vua camera ZEISS 200MP

vivo X300 Series ra mắt tại Việt Nam: Bộ đôi vua camera ZEISS 200MP

Số hóa 09:03

Ngày 19-11, vivo Việt Nam ra mắt vivo X300 Series - Bộ Đôi Vua Camera ZEISS 200MP đánh dấu bước nhảy vọt mang tính đột phá trong công nghệ nhiếp ảnh.

Hơn 200 doanh nghiệp tham gia triển lãm quốc tế ngành hàng hải và đóng tàu Việt Nam

Hơn 200 doanh nghiệp tham gia triển lãm quốc tế ngành hàng hải và đóng tàu Việt Nam

Doanh nhân 09:02

Ngày 19-11, tại Trung tâm Hội nghi The ADORA Center đã chính thức khai mạc Triển lãm Quốc tế máy móc, thiết bị ngành Hàng hải và đóng tàu Việt Nam (VIMOX 2025).

Cảng quốc tế Long An và Cảng Kobe ký kết MOU hợp tác chiến lược

Cảng quốc tế Long An và Cảng Kobe ký kết MOU hợp tác chiến lược

Doanh nhân 12:08

Cảng Quốc tế Long An (Việt Nam) và Cảng Kobe (Nhật Bản) đã chính thức ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) thiết lập quan hệ Cảng đối tác chiến lược.

Sống hàng hiệu: Xu hướng tất yếu của thế hệ hướng đến trải nghiệm và chất lượng

Sống hàng hiệu: Xu hướng tất yếu của thế hệ hướng đến trải nghiệm và chất lượng

Thị trường 09:31

Branded Living Summit 2025 - Bước khởi đầu cho chương mới của không gian sống hàng hiệu tại Việt Nam

Tương lai số của Việt Nam: Tư vấn – Động lực tăng trưởng mới

Tương lai số của Việt Nam: Tư vấn – Động lực tăng trưởng mới

Số hóa 19:14

Việt Nam đang bước vào giai đoạn quan trọng của quá trình phát triển kinh tế số, với lực lượng lao động trẻ và tinh thần đổi mới mạnh mẽ.

Cảng quốc tế Long An xuất sắc đạt giải thưởng phát triển con người - People Development Award

Cảng quốc tế Long An xuất sắc đạt giải thưởng phát triển con người - People Development Award

Dự án 18:12

Tại lễ trao giải International Bulk Journal (IBJ) 2025, tối 17-11, Cảng Quốc tế Long An vượt qua các Cảng và doanh nghiệp Logistics trên thế giới.

Orion khởi công nhà máy Yên Phong 2C

Orion khởi công nhà máy Yên Phong 2C

Dự án 08:45

Công ty Orion Food Vina tổ chức Lễ khởi công Nhà máy Yên Phong 2C, đánh dấu cột mốc quan trọng trong chiến lược mở rộng đầu tư bền vững tại Việt Nam.

Gremsy – 14 năm làm chủ công nghệ, kiến tạo cho tương lai

Gremsy – 14 năm làm chủ công nghệ, kiến tạo cho tương lai

Số hóa 21:58

Gremsy – doanh nghiệp Việt Nam nghiên cứu, sản xuất, chế tạo gimbal và camera module tổ chức khởi công Dự án GP1 ngày 25-11 tại Khu Công nghệ cao TP HCM.

Tập đoàn MetLife góp mặt trong tốp 25 Nơi làm việc tốt nhất thế giới năm 2025

Tập đoàn MetLife góp mặt trong tốp 25 Nơi làm việc tốt nhất thế giới năm 2025

Doanh nhân 14:15

Tập đoàn MetLife vừa được Tạp chí Fortune và tổ chức Great Place to Work vinh danh trong Tốp 25 Nơi làm việc tốt nhất thế giới năm 2025.

Dai-ichi Life Việt Nam được vinh danh “Doanh nghiệp vì cộng đồng - Saigon Times CSR”

Dai-ichi Life Việt Nam được vinh danh “Doanh nghiệp vì cộng đồng - Saigon Times CSR”

Doanh nhân 11:28

Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Dai-ichi Life Việt Nam vinh dự đạt danh hiệu “Doanh nghiệp vì cộng đồng - Saigon Times CSR 2025” lần thứ 7 liên tiếp (2019 - 2025).

XEM THÊM