Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm

Thứ sáu, 14/02/2025 08:57

Nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Việc giải đáp thấu đáo ẩn số về những viên gạch Chăm sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Tháp Chăm là loại hình kiến trúc nổi tiếng gắn liền với nền văn hóa Champa cổ ở khu vực miền Trung nước ta. Cho đến nay, nhiều ẩn số liên quan đến kỹ thuật xây dựng tháp Chăm vẫn đang chờ được giải mã, trong đó có những viên gạch dùng để xây những tòa tháp này.

Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 1.

Trong quá trình nghiên cứu tháp Chăm, các chuyên gia đã làm nhiều thực nghiệm liên quan đến gạch xây tháp và thu được kết quả bất ngờ. Theo đó, cùng một kích thước nhưng gạch đúc theo quy trình thủ công thông thường nặng hơn gạch Chăm cổ 1,3 lần, độ chịu nén, va đập cũng cao hơn.
Ngoài ra, gạch Chăm và cả tháp Chăm đều rất nhanh khô sau những cơn mưa dầm. Điều này không xảy ra đối với gạch xây dựng thông thường.
Nhiều viên gạch Chăm khi bị vỡ ra để lộ phần đất sống bên trong, chứng tỏ gạch chỉ được nung chín đều phần bên ngoài. Đặc biệt, phần đất sống bên trong những viên gạch gãy vỡ vẫn không bị rã qua thời gian.


Ẩn số về những viên gạch xây dựng tháp Chăm- Ảnh 2.

Các kết quả phân tích cho thấy rằng, sở dĩ tháp Chăm nhanh khô ráo là do trong quá trình sản xuất gạch, ngoài thành phần chính là đất sét ruộng còn có thêm vỏ trấu, một ít vôi nung từ vỏ sò, vỏ ốc.
Do có vỏ trấu nên khi nung xong, vỏ trấu cháy đi để lại những lỗ rỗng, viên gạch nhờ thế mà dễ thoát nước nhưng vẫn đủ độ chắc bảo đảm cho việc xây dựng tháp. Kỹ thuật đặc biệt cũng làm cho gạch Chăm có thành phần silic cao hơn gạch xây dựng thông thường.
Thêm vào đó, bã thực vật trong những viên gạch Chăm cũng khá nhiều. Thành phần này khiến cho các mảnh vỡ của gạch không bị mục rã.
Sự liên kết của viên gạch Chăm cũng là vấn đề rất đáng quan tâm. Những viên gạch Chăm như được dán chặt vào nhau vì giữa chúng không có một đường lằn, dấu hiệu chứng tỏ có sự hiện diện của vôi vữa.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện khi xây dựng tháp, người Chăm không sử dụng vôi vữa mà sử dụng một loại chất kết dính giữa các viên gạch lại với nhau là dầu rái - một loại nhựa cây có độ kết dính rất chặt và bền, hoàn toàn không thấm nước.
Mặt khác, độ kết dính giữa các viên gạch không chỉ do hỗn hợp kết dính mà còn do kỹ thuật mài chập. Đó là kỹ thuật mài nhẵn hai viên gạch để tạo ra hỗn vị cho gạch. Hỗn vị này là bột gạch, chất kết dính hai viên gạch lại với nhau.
Một điều đặc biệt nữa về gạch Chăm là những bức tường gạch nguyên bản của các đền tháp Champa đều không bao giờ bị rêu phong, đen sạm bởi sương gió, ngoại trừ khi bị vỡ, bị tách biệt khỏi môi trường kiến trúc tự nhiên.
Trong khi đó, nếu sử dụng chính loại đất sét địa phương để làm gạch tu bổ tháp thì chỉ một thời gian ngắn sau, phần phục chế lại bị rêu phong, đen sạm, hoặc mủn ra và muối hóa, không còn giữ được màu đỏ rực như ở các tháp Chăm cổ.
Một câu hỏi được đặt ra là, phải chăng có một thành phần phụ gia nào đó trong nguyên liệu làm gạch của người Chăm ngày xưa sử dụng để các viên gạch trường tồn cùng thời gian mà hiện nay các nhà chuyên môn vẫn chưa tìm ra?
Việc giải đáp thấu đáo câu hỏi này sẽ có ý nghĩa rất to lớn đối với công cuộc bảo tồn và tái thiết các di tích Chăm cổ ở Việt Nam hiện tại.

Theo VLXD.org (TH)

Lộ diện trục thịnh vượng tại Thủy Nguyên, TP Hải Phòng

Lộ diện trục thịnh vượng tại Thủy Nguyên, TP Hải Phòng

Thị trường 09:12

TP Hải Phòng đẩy nhanh việc hoàn thiện Trung tâm Chính trị - Hành chính và hoàn thành di chuyển Trung tâm chính trị - hành chính thành phố sang Bắc sông Cấm.

Vì sao phải mua căn hộ tại TP HCM ngay thời điểm này?

Vì sao phải mua căn hộ tại TP HCM ngay thời điểm này?

Thị trường 22:11

Thông tin sáp nhập TP HCM thành siêu đô thị, khiến người mua nhà "đứng ngồi không yên" vì sợ bỏ lỡ cơ hội mua căn hộ, đặc biệt tại khu Đông TP HCM.

Hội Doanh Nhân Trẻ TP HCM sơ duyệt kỷ niệm 30-4

Hội Doanh Nhân Trẻ TP HCM sơ duyệt kỷ niệm 30-4

Doanh nhân 15:32

Ngày 18-4, Hội Doanh Nhân Trẻ TP HCM cùng các khối diễu hành sơ duyệt chuẩn bị Lễ kỷ niệm cấp quốc gia 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Gamuda Land Việt Nam thúc đẩy cam kết ESG qua hoạt động trồng cây tại TP HCM, Hải Phòng

Gamuda Land Việt Nam thúc đẩy cam kết ESG qua hoạt động trồng cây tại TP HCM, Hải Phòng

Doanh nhân 21:59

Gamuda Land Việt Nam (GLVN) khẳng định cam kết đối với các giá trị môi trường, xã hội và quản trị (ESG) thông qua hoạt động trồng cây tại TP HCM và Hải Phòng.

Khởi công hai dự án lớn, hướng tới 50 năm Đại thắng mùa Xuân

Khởi công hai dự án lớn, hướng tới 50 năm Đại thắng mùa Xuân

Dự án 21:56

Khởi công, động thổ Khu công nghiệp Tandoland và Khu dân cư Mai Bá Hương chào mừng 50 năm Ngày Giải phóng Miền Nam, Thống nhất đất nước.

Kết nối giao thương các doanh nhân trẻ

Kết nối giao thương các doanh nhân trẻ

Doanh nhân 08:48

Chi hội Doanh nhân Trẻ Thủ Đức - thuộc Hội Doanh nhân Trẻ TP HCM (YBA) tổ chức chương trình kết nối, giao thương với chủ đề “Vươn tầm kết nối" vào chiều 19-4.

PGBank giữ vững đà tăng trưởng trong Quý I/2025

PGBank giữ vững đà tăng trưởng trong Quý I/2025

Tài chính 17:31

Quý I/2025, tình hình kinh doanh của PGBank cải thiện đáng kể, nhờ nguồn thu từ hoạt động tín dụng và thu nhập ngoài lãi, đảo chiều so với cùng kỳ năm trước.

Grab triển khai công nghệ agentic AI để hỗ trợ đối tác

Grab triển khai công nghệ agentic AI để hỗ trợ đối tác

Số hóa 17:30

Grab, siêu ứng dụng hàng đầu Đông Nam Á, vừa công bố các giải pháp tích hợp công nghệ agentic AI.

Doanh thu VNG năm 2024 tăng 22%, đột phá về AI

Doanh thu VNG năm 2024 tăng 22%, đột phá về AI

Số hóa 14:44

Công ty Cổ phần VNG vừa công bố kết quả tài chính đã được kiểm toán cho năm tài chính 2024.

“Journey of Connection” tái hiện biểu tượng sống kết nối Masteri Lakeside đầy cảm hứng

“Journey of Connection” tái hiện biểu tượng sống kết nối Masteri Lakeside đầy cảm hứng

Dự án 19:22

“Journey of Connection - Hải trình kết nối”, chuyến du hành dàn dựng công phu cho hơn 1000 khách mời về câu chuyện sống kết nối giữa lòng đô thị Ocean Park 1.

XEM THÊM